Objawy alkoholizmu. Jakie są fazy choroby alkoholowej?

Alkoholizm jest jedną z najczęstszych a zarazem najpoważniejszych chorób cywilizacyjnych naszych czasów. Objawy alkoholizmu różnią się w zależności od poszczególnych etapów uzależnienia. Co można dostrzec w ostatnim stadium alkoholizmu, a jakie objawy występują na samym początku choroby?

Alkoholizm – co to za choroba?

Wszelkie uzależnienia od substancji psychoaktywnych rujnują życie zarówno osoby tkwiącej w nałogu, jak i jej najbliższego otoczenia. Sytuacja wygląda nie inaczej w przypadku uzależnienia od alkoholu. Alkoholizm to choroba, która zbiera ogromne żniwo – bez względu na to, czy ktoś jest kobietą czy mężczyzną, osobą młodą czy starszą, biedną czy bogatą. Objawy alkoholizmu są w stanie przemienić w piekło życie każdego człowieka. Grupą szczególnie narażoną na nadużywanie alkoholu są osoby o słabej psychice bądź genetycznych skłonnościach do uzależnień. Problem zazwyczaj zaczyna się całkiem niewinnie i niepozornie. Jedno czy dwa piwa po ciężkim dniu w pracy lub parę drinków dla towarzystwa to scenariusz obecny w życiu wielu ludzi. Niestety, coraz częstsze sięganie po procentowe napoje może szybko i niezauważalnie przerodzić się w niebezpieczne uzależnienie. Osoba chora nie jest w stanie racjonalnie kierować swoim życiem i decyzjami, gdyż traci umiejętność zachowania umiaru w kwestii spożywania alkoholu. Co więcej, mimo fizycznych i psychicznych objawów alkoholizmu, nie dostrzega problemu, a wręcz stara się go wyprzeć ze swojej świadomości. 

Definicja i objawy alkoholizmu według WHO

Jakie są objawy alkoholizmu według WHO czyli Światowej Organizacji Zdrowia? Zgodnie z najnowszą Międzynarodową Klasyfikacją Chorób, Urazów i Przyczyn Zgonów (ICD-10) alkoholizm jest definiowany jako: ?Zespół objawów somatycznych, behawioralnych i poznawczych, w których picie alkoholu staje się priorytetowe nad innymi poprzednio ważniejszymi zachowaniami?. Rozpoznanie choroby następuje poprzez stwierdzenie trzech spośród poniższych objawów alkoholizmu u kobiet i mężczyzn:

• głód alkoholowy czyli przymus picia bądź kompulsywne spożywanie alkoholu;
• utrata kontroli nad rozpoczęciem picia, długością trwania picia oraz ilością spożywanego alkoholu (np. przymus picia do dna na butelki);
• występowanie zespołu abstynencyjnego;
• picie alkoholu lub spożywanie substancji o działaniu podobnym (benzodiazepiny, eter itp.);
• konieczność spożycia coraz większych dawek w celu wywołania pożądanego efektu, tzw. efekt tolerancji;
• zaniedbywanie zainteresowań, alternatywnych przyjemności oraz obowiązków;
• spożywanie alkoholu pomimo świadomości o jego destrukcyjnym wpływie i występowania somatycznych i psychicznych objawów alkoholizmu.

Uzależnienie od alkoholu – etapy choroby

Uzależnienie od napojów wysokoprocentowych jest chorobą przewlekłą i postępującą, a jej opłakane konsekwencje nasilają się wraz z kolejnymi etapami uzależnienia. Jakie pierwsze widoczne objawy alkoholizmu można zaobserwować u osoby, która znajduje się na początku tej przykrej choroby? Oraz jakie charakterystyczne znamiona nosi zaawansowana faza alkoholizmu? Przejdźmy pokrótce przez następujące etapy.

1. Faza wstępna – pierwszy etap choroby alkoholowej obejmuje stan, w którym alkohol staje się najlepszym i najczęstszym środkiem wykorzystywanym w celu rozluźnienia i odstresowania. Na tym etapie nie występują jeszcze żadne widoczne objawy alkoholizmu, wszystko dzieje się w podświadomości. Osoba, u której rozwija się uzależnienie od alkoholu, coraz częściej szuka okazji do spożycia ulubionego trunku.
2. Faza ostrzegawcza – pojawiają się pierwsze objawy alkoholizmu na skutek picia coraz większych ilości napojów wysokoprocentowych. Obserwuje się coraz częstsze luki w pamięci oraz zachowania odstające od wcześniejszej normy. Na tym etapie zaczyna się także picie po kryjomu bądź w samotności oraz dają o sobie znać wyrzuty sumienia.
3. Faza krytyczna –  cechą charakterystyczną owej fazy jest fakt, że alkohol staje się priorytetem w życiu osoby uzależnionej. Okresy abstynencji występują rzadko, a w ich trakcie pojawiają się uporczywe fizyczne i psychiczne objawy alkoholizmu i głodu alkoholowego.
4. Faza przewlekła – chory pije nieprzerwanie i bez żadnych zahamowań. Jest to ostatnie stadium alkoholizmu, w którym objawy dają o sobie znać na tak dużą skalę, że nierzadko prowadzą do destrukcji lub zatrucia organizmu, a nierzadko nawet do śmierci osoby uzależnionej.

Objawy alkoholizmu – podział

Objawy alkoholizmu uderzają zarówno w psychikę jak i ciało osoby uzależnionej, jednak początkowo choroba odbija się głównie na emocjach. Wraz z postępem choroby pojawiają się także objawy fizyczne związane z głodem alkoholowym. Główna klasyfikacja objawów alkoholizmu to podział na znamiona psychiczne i somatyczne.

Psychiczne objawy alkoholizmu:

• drażliwość;
• apatia;
• zaburzenia koncentracji i pamięci;
• wahania nastroju;
• stany lękowe;
• nerwowość;
• trudności z odczuwaniem przyjemności;
• obojętność uczuciowa;
• zaburzone poczucie odpowiedzialności.

Somatyczne objawy alkoholizmu:

• uporczywe bóle głowy;
• wymioty;
• nudności;
• drżenie mięśni;
• zaburzenia snu bądź bezsenność;
• rozszerzone źrenice;
• osłabienie;
• wzmożona potliwość;
• nadciśnienie tętnicze;
• wysuszenie śluzówek.

Leczenie alkoholizmu

Pokonanie choroby alkoholowej, szczególnie w jej zaawansowanym stadium, jest niezwykle trudne. Największą trudnością może się okazać przekonanie osoby uzależnionej do tego, że ma poważny problem i potrzebuje natychmiastowej pomocy. Pierwszym etapem leczenia alkoholizmu jest odtrucie organizmu i odwyk w zamkniętym zakładzie dla osób uzależnionych. Po zakończeniu terapii odwykowej w ośrodku leczenia uzależnień chory nadal wymaga długotrwałej psychoterapii oraz wsparcia i pomocy ze strony najbliższej rodziny i przyjaciół. Leczenie choroby alkoholowej może trwać nawet kilka lat.